Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021

Jakie dane będziemy zbierać w czasie NSP 2021

Zakres informacyjny spisów określają wymagania międzynarodowe (patrz: Rozporządzenie UE nr 763/2008 w sprawie przeprowadzenia spisów ludności i mieszkań) oraz krajowe akty prawne i strategie. Potrzeby krajowe różnych grup użytkowników danych zostały również zbadane przez Główny Urząd Statystyczny podczas konsultacji społecznych spisu (patrz: konsultacje społeczne).

W ramach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań zostaną zebrane następujące dane:

1. Charakterystyka demograficzna osób:
   1. płeć;
   2. wiek;
   3. adres zamieszkania;
   4. stan cywilny;
   5. kraj urodzenia;
   6. kraj posiadanego obywatelstwa.
2. Aktywność ekonomiczna osób:
   1. bieżący status aktywności zawodowej – pracujący, bezrobotni, bierni zawodowo;
   2. lokalizacja miejsca pracy;
   3. rodzaj działalności zakładu pracy;
   4. zawód wykonywany;
   5. status zatrudnienia;
   6. wymiar czasu pracy;
   7. rodzaj źródła utrzymania osób;
   8. rodzaje pobieranych świadczeń.
3. Poziom wykształcenia.
4. Niepełnosprawność:
   1. samoocena niepełnosprawności;
   2. prawne orzeczenie o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy;
   3. stopień niepełnosprawności;
   4. grupy schorzeń powodujące trudności w wykonywaniu codziennych czynności.
5. Migracje wewnętrzne i zagraniczne:
   1. okres zamieszkania w obecnej miejscowości;
   2. miejsce poprzedniego zamieszkania w kraju;
   3. miejsce zamieszkania rok przed spisem;
   4. fakt przebywania kiedykolwiek za granicą;
   5. rok przyjazdu /powrotu do Polski;
   6. miejsce zamieszkania za granicą – kraj (dla osób przebywających kiedykolwiek za granicą);
   7. kraj przebywania i rok wyjazdu z Polski (dla osób przebywających czasowo za granicą).
6. Charakterystyka etniczno-kulturowa:
   1. narodowość – przynależność narodowa lub etniczna;
   2. język, którym posługują się osoby w kontaktach domowych;
   3. wyznanie – przynależność do wyznania religijnego.
7. Gospodarstwa domowe i rodziny:
   1. stopień pokrewieństwa z reprezentantem gospodarstwa domowego;
   2. tytuł prawny gospodarstwa domowego do zajmowanego mieszkania.
8. Stan i charakterystyka zasobów mieszkaniowych (mieszkania i budynki):
   1. rodzaj pomieszczeń mieszkalnych;
   2. stan zamieszkania mieszkania;
   3. własność mieszkania;
   4. liczba osób w mieszkaniu;
   5. powierzchnia użytkowa mieszkania;
   6. liczba izb w mieszkaniu;
   7. wyposażenie mieszkania w urządzenia techniczno-sanitarne;
   8. rodzaj stosowanego paliwa do ogrzewania mieszkania;
   9. tytuł prawny zamieszkiwania mieszkania przez gospodarstwo domowe;
   10. rodzaj budynku, w którym znajduje się mieszkanie;
   11. stan zamieszkania budynku;
   12. wyposażenie budynku w urządzenia techniczne;
   13. powierzchnia użytkowa mieszkań w budynku;
   14. liczba izb w budynku;
   15. własność budynku;
   16. liczba mieszkań w budynku;
   17. rok wybudowania budynku.

O obowiązku spisowym

Dane od osób fizycznych objętych spisem powszechnym są zbierane metodą samospisu internetowego. Każdy mieszkaniec Polski jest zobowiązany samodzielnie przeprowadzić samospis, polegający na uzupełnieniu danych o respondencie, zamieszczonych w formularzu spisowym.

Samospis internetowy będzie przeprowadzany od 1 kwietnia 2021 r. do 30 września 2021 r.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach kiedy osoba objęta spisem powszechnym nie może dopełnić obowiązku samospisu przez Internet, dane są zbierane metodami:

• wywiadu telefonicznego przeprowadzanego przez rachmistrza spisowego, który wprowadza dane uzyskane od respondenta do formularza spisowego,
• wywiadu bezpośredniego, przeprowadzanego przez rachmistrza spisowego przy pomocy urządzenia mobilnego wyposażonego w oprogramowanie dedykowane do przeprowadzenia spisu (wywiady bezpośrednie będą realizowane w szczególnych przypadkach – jeśli sytuacja epidemiczna na to pozwoli – i przy zachowaniu reżimu sanitarnego)

Obydwie metody polegają na uzupełnieniu danych dotyczących osoby spisywanej w formularzu spisowym.

Udział w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 jest obowiązkowy. Odmowa udziału w spisie powszechnym wiąże się z możliwością nałożenia kary grzywny, co jest ujęte w art. 57 ustawy o statystyce publicznej.

Jak można się spisać?

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań w 2021 r. jest realizowany następującymi metodami:

• obowiązkowo:
  • metodą samospisu internetowego (CAWI)
• uzupełniająco:
  • metodą wywiadu telefonicznego (CATI)
  • metodą wywiadu bezpośredniego (CAPI)

Po raz pierwszy w historii polskiej statystyki publicznej samospis internetowy będzie obowiązkowy. Oczywiście jeśli ktoś (np. ze względu na zaawansowany wiek, stan zdrowia czy niepełnosprawność) nie będzie się w stanie samospisać, pomogą mu w tym nasi rachmistrzowie spisowi, którzy rozpoczną pracę od 4 maja 2021 r.

Metody przeprowadzenia spisu

Samospis internetowy (CAWI)

Samospis internetowy odbywa się, jak każdy spis powszechny, w wyznaczonym terminie. Respondenci uzupełniają wymagane dane w interaktywnej aplikacji, dostępnej na stronie internetowej GUS. Każda osoba dokonująca samospisu jest uwierzytelniana w systemie teleinformatycznym. Aby uzyskać dostęp do danych, osoba spisująca się używa unikalnego hasła. Aplikacja na bieżąco sygnalizuje, czy respondent właściwie wypełnia rubryki.

Uruchomiliśmy również miejsca spisowe:

W tym miejscu prezentujemy listę miejsc, w których można się spisać, zebrane w pliku Excel.

Spis przez telefon (CATI)

Osoby wykluczone cyfrowo mogą skorzystać z opcji “spisz się przez telefon” na infolinii spisowej obsługiwanej przez pracowników statystyki publicznej od poniedziałku do piątku od 8:00 do 18:00 pod numerem: 22 279-99-99.

Spis realizowany przez rachmistrzów

Respondenci, którzy nie będą mogli samodzielnie spisać się poprzez formularz internetowy lub telefoniczne na infolinii spisowej, zostaną spisani przez rachmistrzów telefonicznie.

Z uwagi na epidemię wywiady bezpośrednie nie będą realizowane do odwołania.

Rachmistrzowie telefoniczni rozpoczną pracę od 4 maja br. o czym będziemy szczegółowo informować.

Co powinieneś widzieć o bezpieczeństwie danych osobowych w spisach powszechnych

Uwzględniając charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania danych oraz ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie i wadze zagrożenia, Administrator Danych, którym jest Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), wdrożył odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby przetwarzanie odbywało się zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

W procesie przetwarzania danych osobowych uczestniczą wyłącznie osoby upoważnione przez Administratora Danych do przetwarzania danych osobowych z zachowaniem zasady wiedzy koniecznej.

Wszystkie dane osobowe przetwarzane w ramach prac spisowych są poufne i podlegają szczególnej ochronie, na zasadach określonych w ustawie o statystyce publicznej oraz w ustawie o ochronie danych osobowych. Dane osobowe od momentu ich zebrania stają się danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną. Zasada tajemnicy statystycznej ma charakter absolutny, jest wieczysta, obejmuje wszystkie dane osobowe i nie przewiduje żadnych wyjątków dających możliwość jej uchylenia.

Osoby wykonujące prace spisowe są obowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej. Przed przystąpieniem do pracy rachmistrzowie są pouczani o istocie tajemnicy statystycznej i sankcjach za jej niedotrzymanie. Następnie na ręce właściwego komisarza spisowego składają pisemne przyrzeczenie następującej treści: „Przyrzekam, że będę wykonywać swoje prace na rzecz statystyki publicznej z całą rzetelnością, zgodnie z etyką zawodową statystyka, a poznane w czasie ich wykonywania dane jednostkowe zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.”

Dane pozyskane podczas spisów mogą być wykorzystywane wyłącznie do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz do aktualizacji operatów do badań statystycznych prowadzonych przez służby statystyki publicznej.

Udostępnianie lub wykorzystywanie danych uzyskanych w spisach dla innych niż podane celów jest zabronione, pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Spisy, tak jak wszystkie prowadzone przez GUS badania statystyczne, realizowane są z zachowaniem wysokich standardów bezpieczeństwa, w oparciu o nowoczesne techniki teleinformatyczne. Narzędzia oraz procedury w zakresie bezpieczeństwa stosowane przez statystykę publiczną spełniają najwyższe standardy i zapewniają pełną ochronę gromadzonych informacji.

Badania statystyczne statystyki publicznej są uregulowane odmiennie, jeżeli chodzi o prawa osób do ochrony swoich danych. Zgodnie z zapisami europejskich aktów prawnych „prawo do bycia zapomnianym” nie przysługuje, jeżeli przetwarzanie danych jest niezbędne do celów statystycznych.

Polska ustawa o NSP 2021 wymienia wprost artykuły rozporządzenia RODO, które nie mają zastosowania. I tak respondentom nie przysługuje prawo do:

• dostępu do danych osobowych, w tym prawo do uzyskania kopii tych danych,
• sprostowania (poprawiania) danych osobowych,
• ograniczenia przetwarzania danych osobowych,
• sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych.

Administrator danych realizuje obowiązek informacyjny wobec osób, których dane będą przetwarzane poprzez udostępnienie klauzuli informacyjnej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej GUS i stronie internetowej GUS.

Instrukcja do samospisu internetowego w języku polskim (w formacie PDF)

Instrukcja do samospisu internetowego w języku polskim (w formacie DOCX)